Intervisie is een waanzinnig mooi instrument om in te zetten in de meeste teams en organisaties. Klinkt dit als 'wij van wc-eend verkopen wc-eend?' Ja, dat is het ook een beetje. Want wie verklaart nu niet de liefde aan z'n vak? Dus hieronder heb ik alles voor je uitgeschreven, zodat je zelf kunt beoordelen of jij dit ook vindt of niet.
In de meeste gevallen wordt intervisie ingezet voor professionele ontwikkeling. Maar ja, wanneer zet je dan intervisie in en wanneer schakel je een supervisor in? Of een coach?
Wat is intervisie?
Intervisie is een gestructureerde vorm vorm van collegiale reflectie. Er zitten 5 tot 8 gelijkgestemde professionals in de ruimte waarvan één iemand de casusinbrenger is. Samen bekijken ze het werkgerelateerde vraagstuk van de inbrenger.
De kenmerken van intervisie zijn:
- gelijkwaardigheid
- leren van en met elkaar
- werken aan de hand van een vaste methodiek
- focus op reflectie en inzicht (in plaats van op advies geven)
Tijdens een intervisie brengt één deelnemer zijn of haar casus en vraag in. Met behulp van de andere deelnemers worden er vragen gesteld en geven zij aan wat zij denken en voelen bij deze situatie. Dit geeft de casusinbrenger inzicht en zorgt voor (zelf)reflectie.
Wat is het verschil tussen intervisie en supervisie?
In veel gevallen worden de termen intervisie en supervisie door elkaar gebruikt, maar het zijn wel degelijk twee verschillende instrumenten voor professionele ontwikkeling.
Het belangrijkste verschil is dat je bij intervisie leert in een groep collega's van gelijk niveau en met supervisie leer je van een supervisor die meer ervaring en expertise heeft.
Ook de rol van begeleider verschilt. Bij intervisie heeft de begeleider een faciliterende rol, maar doen de deelnemers voornamelijk het werk en bij supervisie heeft de supervisor een inhoudelijke rol: hij/zij stuurt de begeleiding.
Tot slot is er een verschil in het lerende vermogen. Bij intervisie is het zo dat de hele groep bijdraagt en leert omdat het gericht is op een individuele casus met daarin een element dat belangrijk is voor de hele groep. In het geval van supervisie is het zo dat iedereen zich richt op het helpen van de casusinbrenger waardoor men minder gefocust is op het leren in de groep.
Intervisie is vaak laagdrempeliger in te zetten dan supervisie en daardoor goed te gebruiken in teams en organisaties. Let wel op dat de opstart en de begeleiding in het begint soepel en professioneel verloopt om een valse start te voorkomen.
Waarom is intervisie belangrijk?
Het dagelijks werk dat we doen wordt steeds complexer. Je hoort het vaak om je heen, maar inmiddels blijkt ook uit onderzoeken dat we te maken hebben met:
- hoge werkdruk
- morele dilemma's
- lastige samenwerkingen
- veranderende verwachtingen
- snelle innovaties
Door intervisie in te zetten zorg je voor een structureel moment van reflectie met het team. Het is een moment om samen bewust stil te staan bij alles wat gaande is in de organisatie en in het team (hetgeen dat in de praktijk vaak ontbreekt). Het voorkomt dat problemen klein beginnen maar een aaneenschakeling van probleempjes worden die doormodderen in de organisatie en zorgen voor grotere problemen.
Daarnaast zorgt intervisie voor:
- bewustwording van eigen handelen
- betere communicatie binnen teams
- meer begrip voor elkaars perspectieven
- het ontwikkelen van eigenaarschap
En dat maakt (als je het mij vraagt) intervisie een noodzakelijk onderdeel van een organisatie waarin duurzame inzet en professionele ontwikkeling bovenaan staat.
Wat levert intervisie op?
Een goede intervisie heeft verschillende kenmerken. Ten eerste moet je zorgen voor een goede begeleider die zelf géén onderdeel is van het team én geen hiërarchische hogere positie heeft dan de deelnemers in de groep. Intervisie heeft zowel op individueel als op organisatorisch veel op.
Professionele, individuele opbrengst:
- meer zelfinzicht en reflectievermogen;
- steun vanuit het team;
- concrete handvatten voor lastige situaties;
- eigenaarschap;
- meer vertrouwen in eigen handelen.
Opbrengst voor teams en organisaties:
- betere samenwerking;
- open communicatie;
- minder misverstanden en frustraties;
- hogere betrokkenheid;
- hogere werktevredenheid;
- professionelere besluitvorming.
Hierbij is het belangrijk dat intervisie structureel en zorgvuldig wordt ingezet. Ook het TNO (2021) onderschrijft dit en stelt direct de kritische noot dat dit in veel gevallen de grootste uitdaging is. Zonder duidelijke kaders of een professionele begeleiding kan het verzanden in een praatgroep. En dat is het punt waar wij organisaties ondersteunen, want met de juiste aanpak wordt het een krachtig leerinstrument.
Voor wie is intervisie geschikt?
Intervisie is geschikt voor elke professional die werkt met mensen, verantwoordelijkheid draagt (over mensen) of complexe afwegingen moet maken. De meeste intervisie wordt op dit moment gedaan binnen:
- zorg
- onderwijs
- juridische sector (advocatuur, mediation, accountants, etc.)
- beleidsmakers en ambtenaren
- leidinggevenden en managers
- ondernemers en zelfstandigen
Of je nu starter bent in deze functie of een ervaren professional: intervisie brengt altijd een leermoment mits de voorwaarden, vorm en groep op de juiste manier is samengesteld. Juist omdat iedereen vanuit zijn of haar eigen visie, ervaring een perspectief bijdraagt. Elke intervisie weer is bijzonder en in elke intervisie ontstaat verdieping.
Intervisie werkt het beste wanneer het pedagogische klimaat op de juiste manier wordt vormgegeven. Je ziet dat er dan ruimte ontstaat in de groep om:
- open te zijn en kritische te reflecteren
- verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen leerproces
- onbevooroordeeld te onderzoeken
- kwetsbaar te zijn
Intervisie is een bewezen manier om leren en werken met elkaar te verbinden. Door de juiste begeleiding, de juiste methodieken, een zorgvuldige opbouw van een traject én een goede groepssamenstelling, ontstaan verrassende inzichten. Door stil te staan bij de praktijk en kritisch te reflecteren doe je sneller inzichten op en groeit niet alleen het individu, maar het hele team en daarmee de organisatie.
Wil je ook met intervisie starten, maar weet je niet waar te beginnen? Wij helpen je met het neerzetten van een intervisiefundament zodat je zelfstandig verder kunt. Wil je meer begeleiding, dan is dat ook mogelijk in de vorm van begeleide intervisie-trajecten en/of de (in company) training tot intervisie-begeleider.
Want ons motto is en blijft:
Intervisie werkt, maar het werkt pas echt als het goed wordt neergezet in de organisatie en op de juiste manier wordt begeleid.
