Voorkom het klaaguurtje en start met het behalen van resultaat met intervisie

Vraag je 100 mensen naar hun ervaring met intervisie, dan krijg je grofweg 3 soorten antwoorden:

1. Intervisie? Dat levert niets op, want we praten alleen maar met elkaar over een casus. 
2. Dat doen we bij ons niet meer! Het is geklaag over het management en directie, maar er verandert nooit iets aan het werkgedrag van de mensen op de vloer. 
3.  GEWELDIG! Met de juiste intervisie leer je over jezelf en over hoe je je verhoudt tot je werk waardoor je beter gaat presteren. 

Ook ik hoor veel kritiek op intervisie en dat het 'niet werkt' omdat het verzand in een theekransje of een klaaguurtje. Zelfs in organisaties waar men pretendeert al jaren aan 'goede' intervisie te doen. Vaak ligt het niet aan de intervisie of de intentie van medewerkers, maar aan de juiste begeleiding en de passende methodieken. 

Daarom heb ik voor je uitgewerkt hoe je de kwaliteit van je intervisies vergroot. Naast het toepassen van deze tips is het uiteraard van belang dat je jouw vaardigheden als begeleider ontwikkelt. Dat kan bijvoorbeeld in onze 3-daagse training of we komen in je organisatie om je daarin te ondersteunen en eventueel in company op te leiden. 

Welke intervisiemethodieken zijn er?

Er bestaan enorm veel verschillende methodieken. Door de wirwar en hoeveelheid daarvan ontstaat er vaak ook onduidelijkheid. Elke methodiek heeft z'n eigen doel en eigen dynamiek. De veelgebruikte methodieken heb ik hier voor je uitgeschreven: 

• 5-stappenmethode 
• Incidentmethode 
• Balintmethode 
• Socratesmethode 
• Roddelmethode 

Wat bij elke methodiek centraal staat is het uitstellen van advies. Begin je als begeleider bij een groep? Maak het voor jezelf dan zo eenvoudig mogelijk tot je de methodiek helemaal uit je hoofd kent. Begin met de 5-stappenmethode en houd deze aan tot je jezelf vertrouwd genoeg voelt om te gaan wisselen in methodieken. 

Welke intervisiemethode past het beste bij mijn team?

Er is geen 'beste' methode voor iedereen. Het kiezen van de juiste methode hangt met enorm veel dingen samen. Natuurlijk met je eigen ervaring, maar ook met het vraagstuk en hoe de deelnemers in de verschillende ronden werken. Wil je hier echt dieper op ingaan? Start dan met de 3-daagse training tot intervisie-begeleider of vraag deze training in company aan.

Stel voorafgaand aan de intervisie jezelf vragen rondom deze onderwerpen en kies op basis daarvan de meest geschikte methodiek: 

• ervaring van de deelnemers
• doel van de intervisie 
• complexiteit van de vraagstukken 
• veiligheid binnen het team 

Beginnende groepen hebben baat bij een duidelijke, niet te ingewikkelde methode. Heb je een groep die bijvoorbeeld moeite heeft met het oordeelloos stellen van vragen? Pak dan de balint-methode er eens bij. 

Hoe voorkom je dat intervisie een theekransje of een klaaguurtje wordt?

Mijn favoriete onderwerp! Zoals je eerder al las, zijn veel intervisies die niet goed worden begeleid klaaguurtjes of theekransjes geworden. Er is dan geen focus op het onderzoeken aan de hand van gerichte vragen, er is geen veiligheid in de groep en er worden nauwelijks diepgaande gesprekken gevoerd (ogenschijnlijk vaak wel, maar of dat écht zo is: daar durf ik nog wel een weddenschapje voor aan te gaan met je;) ). 

Het theekransje

In veel gevallen zie je dat intervisie wordt ingezet in teams waarvan men elkaar doorgaans niet spreekt of ziet op de werkvloer. Het is logisch dat je even bij wil kletsen met je collega's, maar zorg ervoor dat je dit afbreekt wanneer je wil beginnen met je intervisie. Anders blijf je in een soort theekransje zitten. 

Tip: plan voor of na de intervisie en koffiemomentje waarin de gesprekken kunnen worden voortgezet.

Het klaaguurtje 

En als er dan serieus gesproken wordt tijdens de intervisie is de valkuil dat het een klaaguurtje wordt. Je wilt intervisiegroepen zoveel mogelijk inrichten met gelijkgestemden. Als je dat doet in organisaties, kom je al snel uit bij teams. Een gevaar dat op de loer ligt, is dat het team gaat 'klagen' tegen de laag boven hen. Doordat het MT bepaalde dingen vraagt, kunnen zij hun werk niet goed doen. In plaats van dat er gekeken wordt naar eigenaarschap en de cirkel van invloed, wordt er vooral geklaagd. En dat zuigt energie en voet de negativiteit. 

Tip: pak de cirkel van invloed en de cirkel van betrokkenheid erbij om de deelnemers te laten invullen waar welke gedragingen, afspraken, gesprekken, etc. liggen. Zo kun je focussen op de dingen waar ze wil invloed op hebben en vergroot je het eigenaarschap daarover.

Wat is de rol van de intervisie-begeleider?

Als begeleider heb je de taak om het proces te bewaken. Niet de inhoud. Soms wil je sturen op de inhoud omdat je er iets vanaf weet. Dat is direct het gevaar wanneer je intervisie binnen je eigen organisatie begeleid (daarmee zeg ik niet dat er ook voordelen zitten aan het begeleiden van intervisie in je eigen organisatie). 

Jouw belangrijkste taken zijn:

• zorgen voor veiligheid 
• gelijkwaardigheid stimuleren 
• methodieken kiezen en deze strak begeleiden 
• zorgen voor diepgang 
• ingrijpen wanneer het gesprek afdwaalt of vastloopt
• deelnemers aanspreken op eigenaarschap 

Als goede begeleider ben je geen onderdeel van het proces. Je luistert wel zeer zorgvuldig waardoor je gericht kunt sturen op verschillende niveaus van vragenstellen en analyseren. Werk je in de vorm van trajecten? Mooi! Dan kun je leerdoelen koppelen aan de verschillende intervisies die binnen het traject vallen. 

Kan intervisie ook zonder begeleider?

Euh.... tja. Alles kan zullen we maar zeggen. Maar dat vraagt ervaring en een ijzeren discipline. Vooral bij startende groepen is de kans groot dat zonder intervisie-begeleider:

• gesprekken vrijblijvend blijven 
• dezelfde patronen zich herhalen 
• gevoelige onderwerpen worden vermeden
• er geen meta positie is op het proces waardoor sturen op diepgang lastig is.

Wij werken binnen veel organisaties als tijdelijke externe begeleider. Onze trajecten zijn opgebouwd uit verschillende fasen: als eerst schrijven we een intervisiefundament zodat intervisie wordt gedragen binnen de organisatie, daarna zetten we onze begeleiders op de groepen waardoor iedereen eenzelfde goede ervaring heeft met intervisie. Vervolgens leiden we mensen op in de organisatie om de groepen over te nemen en tot slot blijven we verbonden om te monitoren, bij te sturen en op te leiden. Zo wordt de kwaliteit gewaarborgd. Ook op de lange termijn.

Kwaliteit maakt het verschil

Intervisie is geen trucje of vast format. De kracht van intervisie zit in de juiste begeleider. De begeleider is de passende methodiek kan vinden voor de groep én het vraagstuk, die heldere afspraken maakt en trajecten begeleid met steeds een dieper niveau van reflectie. 

Als die elementen op orde zijn, ontstaat er ruimte voor echte reflectie, kwetsbaarheid, zelfvertrouwen en duurzame ontwikkeling. 

Wil je intervisie inzetten met een blijvend effect? Plan een kennismaking in om te kijken wat jullie daarin kunnen doen als organisatie. Met of zonder onze hulp. 

Een goede intervisie ontstaat niet vanzelf, die organiseer je.