Creatieve werkvormen binnen intervisie: van tekeningen tot metaforen
Intervisie kan een krachtig hulpmiddel zijn om te reflecteren op complexe vraagstukken en professionele groei te stimuleren. Maar soms loopt een gesprek vast in bekende patronen of is er behoefte aan een andere invalshoek om nieuwe inzichten te ontdekken. Hier kunnen creatieve werkvormen het verschil maken. Dit artikel biedt praktische en inspirerende handvatten voor intervisiebegeleiders, coaches en HR-professionals om intervisiesessies te verrijken met creatieve technieken, zoals tekeningen, metaforen, storytelling en andere creatieve opdrachten.
Waarom creatieve werkvormen in intervisie?
Creatieve werkvormen stimuleren een andere manier van denken en kijken. Vaak benaderen deelnemers een vraag of uitdaging vooral rationeel. Creativiteit kan helpen om van het gebaande pad af te wijken, emoties te verkennen en verbanden te leggen die anders niet direct zichtbaar zijn.
Enkele voordelen van creatieve werkvormen zijn:
- Dieper reflecteren door andere perspectieven te verkennen.
- Effectieve communicatie stimuleren doordat complexe ideeën eenvoudiger worden uitgebeeld of verwoord.
- Grotere betrokkenheid van deelnemers door variatie en een actieve aanpak.
- Ruimte voor ontdekken en experimenteren , wat kan leiden tot verrassende inzichten.
Creatieve werkvormen om direct toe te passen
Hieronder staan enkele creatieve technieken die intervisiesessies interessanter maken én voor verdieping zorgen.
1. Gebruik van visualisaties
Visualisatie kan ideeën of gevoelens verduidelijken die lastig te verwoorden zijn. Probeer de volgende werkvormen:
- Teken je vraagstuk : Vraag deelnemers om met simpele tekeningen hun situatie of uitdaging te verbeelden. Dit kan een concrete situatie zijn of een abstracte weergave van hoe iets aanvoelt. Tijdens de nabespreking worden symbolen of elementen besproken.
Praktijkvoorbeeld : Een deelnemer tekent zijn werksituatie als een berg vol losse stenen; het blijkt een metafoor te zijn voor een gevoel van instabiliteit of te veel losse eindjes.
- Mindmaps : Laat deelnemers mindmaps maken om relaties, mogelijkheden of obstakels rondom een vraagstuk visueel te ordenen.
2. Werk met metaforen
Metaforen roepen krachtige beelden op en maken het eenvoudiger om complexe situaties te beschrijven. Geen lange uitleg, maar direct herkenbare symboliek.
- Vind je metafoor : Vraag deelnemers om hun vraagstuk te vergelijken met iets - een dier, een landschapsvorm of een object. Wat maakt het vergelijkbaar? Welke eigenschappen zijn treffend? Hoe zou het probleem zich “voelen” als dit beeld?
- Metaforische kaarten : Werk met kaartspellen die metaforen of kleurrijke beelden bevatten zoals associatiekaarten of coachingkaarten. Laat deelnemers intuïtief een kaart kiezen die voor hen de essentie van de situatie weergeeft.
Tip : Dit werkt vooral goed om onbewuste gevoelens boven water te krijgen tijdens een intervisiegesprek.
3. Storytelling en narratieve werkvormen
Verhalen vertellen is een natuurlijke manier om verbinding te maken en betekenis te geven aan ervaringen. Het creëert een veilige ruimte waarin verschillende perspectieven kunnen worden gedeeld.
- Deel een werkverhaal : Laat deelnemers een concrete anekdote uit hun werk vertellen die betrekking heeft op hun vraagstelling. De rest van de groep luistert actief en haalt hieruit samen inzichten.
- Omgekeerd vertellen : Vraag deelnemers om een verhaal te bedenken over hoe de ideale uitkomst of oplossing eruitziet. Door aan de mogelijke oplossing een verhaal te verbinden, ontstaat er een positieve focus.
Praktijkvoorbeeld : Een HR-professional vertelt een verhaal waarin een conflict op de werkvloer perfect wordt opgelost door goed luisteren en samenwerking. Samen analyseert de groep hoe deze elementen toepasbaar zijn in werkelijkheid.
4. Beweging en ruimtelijke werkvormen
Fysieke beweging kan helpen om een nieuwe dynamiek in een intervisiesessie te brengen en abstracte inzichten te concretiseren.
- Plaats je vraag in de ruimte : Vraag deelnemers om een situatie fysiek uit te beelden met behulp van objecten of hun eigen lichaam. Welke positie nemen zij in? Hoe verhoudt alles zich tot elkaar?
- Loopvragen : Geef reflectievragen tijdens beweging. Bijvoorbeeld tijdens een wandeling. Lichaamsbeweging verlaagt stress en bevordert spontane, creatieve ideeën.
5. Creatieve schrijfopdrachten
Schrijven geeft deelnemers de vrijheid om na te denken op hun eigen tempo en ideeën helder te krijgen.
- De 5-minutenbrief : Laat deelnemers 5 minuten schrijven over wat hen écht dwarszit of wat ze zouden willen veranderen. Het enige wat telt is blijven schrijven, ongeacht spelling of stijl.
- Toekomstige brief : Laat deelnemers een brief aan zichzelf schrijven vanuit de toekomst waarin hun probleem is opgelost. Hoe ziet die toekomstige versie van zichzelf het proces?
6. Reflectie via muziek of geluid
Muziek en geluid hebben een sterk effect op emoties en kunnen intervisiesessies verdiepen op een bijzondere manier.
- Speel verschillende soorten instrumentale muziek en vraag wat dit oproept met betrekking tot de situaties waar deelnemers over willen reflecteren.
- Vraag elke deelnemer een geluid of lied te kiezen dat past bij hun gevoel over een uitdaging. Waarom dit geluid of lied? Wat zegt dit gevoel over de situatie?
Hoe kies je de juiste werkvorm?
Niet elke werkvorm past bij elke groep of situatie. Hier zijn enkele tips bij het kiezen van een creatieve werkvorm:
- Ken je groep : Hoe comfortabel zijn deelnemers met creativiteit? Bouw vertrouwen op als ze weinig ervaring hebben.
- Bouw variatie in : Combineer rationele werkvormen met creatieve methoden om een breed palet aan inzichten te krijgen.
- Koppel aan doelen : Maak duidelijk hoe de werkvorm bijdraagt aan het thema of de doelen van de intervisiesessie.
Verrijk je intervisie met creatieve methodes
Creatieve werkvormen kunnen intervisiegroepen helpen om dieper te reflecteren en problemen vanuit nieuwe invalshoeken te benaderen. Denk aan een eenvoudige tekening, een inspirerende metafoor of een verhalende werkvorm – de mogelijkheden zijn eindeloos.
Voor een gespreksleider intervisie bieden creatieve technieken extra handvatten om deelnemers uit te dagen en het reflectieproces te verdiepen. Wil je je vaardigheden als intervisiebegeleider verder ontwikkelen of meer leren over het inzetten van creatieve methodes? Overweeg dan een training voor intervisie of coaching sessie bij een specialist. De kracht van creatief werken houdt je intervisie niet alleen boeiend, maar ook uiterst waardevol.